Mới đây nhất, Công an TPHCM đưa ra cảnh báo về loại ma tuý mới có tên “Socola bay”. Thành phần bên trong “Socola bay” là các chất thuộc nhóm cần sa tổng hợp, có tác dụng gây ảo giác, kích thích thần kinh trung ương.
Theo Công an TPHCM, trên thị trường có nhiều loại ma tuý được nguỵ trang tinh vi dưới 2 dạng.
Dạng ‘núp bóng’ các loại hàng hóa như: bánh, kẹo, thực phẩm chức năng, dược phẩm… được sản xuất, đóng gói, có phép của cơ quan chức năng, dán nhãn mác nhưng bên trong cất giấu ma túy.
Ngoài ra, ma tuý còn được đóng gói, pha trộn, tẩm ướp dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thảo mộc, thuốc lá điện tử… Các loại ma tuý này có bao bì bắt mắt, hương vị thu hút nên dễ dàng tiếp cận giới trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên.
Các đối tượng trao đổi, mua bán thông qua các nhóm kín trên mạng xã hội, sử dụng các đơn vị trung gian như: Grab, Bee, Gojek… để vận chuyển nên gây khó khăn cho công tác phát hiện, điều tra, xử lý.
Theo cơ quan chức năng, tác hại của các loại ma tuý này là gây ra ảo giác, hoang tưởng, dẫn đến hành vi bạo lực mất kiểm soát, có thể xuất hiện hiện tượng co giật, hôn mê, thậm chí tử vong. Người dân vô tình sử dụng các loại hàng hóa, thực phẩm pha trộn, tẩm ướp ma tuý, dễ bị ngộ độc, nguy hiểm đến tính mạng.
Trong thời gian qua, Công an TPHCM cũng như các địa phương khác đã khám phá nhiều vụ án mua bán, tàng trữ và sử dụng các loại ma tuý mới có pha trộn trong thực phẩm chức năng, nước trái cây có in các dòng chữ như: “nước vui”, “nước dâu”, Mango, Crispy fruit, Crispy fruit grape, cà phê “White Coffee”, “Chali”… Hay trường hợp chất ma tuý được núp bóng dưới dạng sản phẩm chăm sóc sắc đẹp dành cho phụ nữ có tên “Lazarus Naturals Full Spectrum CBD TINCTURE”.
Cục CSĐT tội phạm về ma tuý (C04) – Bộ Công an còn cho biết về chiêu thức bơm, tẩm ướp tinh dầu ma tuý trong thuốc lá điện tử, rồi bán công khai. Gần đây nhất, ở 1 số địa phương nổi lên loại ‘thuốc lá chill’ có chứa chất ma tuý mà giới trẻ thích thể hiện đang săn tìm để sử dụng.
C04 cũng cảnh báo về 1 loại ma tuý cực độc mang tên fentanyl đang hoành hành tại Mỹ và 1 số nước. Ở các nước trong khu vực như: Thái Lan, Lào, Myanmar… cảnh sát đã phát hiện, thu giữ lượng lớn fentanyl và dự báo về khả năng loại ma tuý cực độc này sẽ sớm có mặt tại Việt Nam.
Fentanyl vốn sử dụng trong y tế thuộc nhóm thuốc giảm đau Opioid (nhóm các chất tự nhiên và tổng hợp có nguồn gốc từ thuốc phiện), có tác giảm đau cực mạnh, ước tính gấp 100 lần morphine, 50 lần heroin… chỉ được sử dụng có kiểm soát, theo kê đơn của bác sĩ. Chính vì hoạt tính các chất có trong fentanyl nên tội phạm đã tổng hợp, chế biến thành nhiều loại ma tuý mới, trên thế giới ghi nhận có hơn 150 chất có liên quan đến fentanyl nhưng không ứng dụng trong y học.
Riêng tại Việt Nam, fentanyl được đưa vào danh mục II, là các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.
Tuyên truyền, giáo dục phòng chống đối với các ma tuý mới
Theo Bộ Công an, giải pháp cơ bản nhất để đấu tranh phòng, chống ma tuý là các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, nhất là cấp cơ sở phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức về tác hại, hậu quả của ma tuý, nhận diện các loại ma tuý mới “núp bóng” thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử.
Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác, thường xuyên cập nhật, theo dõi các thông tin về tác hại ma tuý, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm về ma tuý để nhận biết, phòng ngừa.
Gia đình, nhà trường cần quan tâm giáo dục, khuyến cáo con em mình không tham gia tàng trữ, sử dụng thuốc lá điện tử, các dạng thực phẩm chức năng, thuốc kích thích tinh thần không rõ nguồn gốc… Nếu con em có biểu hiện sử dụng các loại ma túy, gia đình cần kịp thời có biện pháp ngăn chặn.
Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, người dân cần báo ngay cho chính quyền và công an gần nhất.
Mới đây, trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 57/2022/NĐ-CP quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất, Bộ Công an đã đề xuất bổ sung thêm 15 chất ma túy mới vào danh mục chất ma túy. Đây là biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả và tạo hành lang pháp lý vững chắc trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma tuý; khi mà nhiều các loại ma tuý, tiền chất ma tuý mới xuất hiện.
Với các loại ma tuý mới, lực lượng Công an cần trao đổi, thông báo với các lực lượng chuyên trách có liên quan như: Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, QLTT… để kịp thời, chủ động nhận diện, đấu tranh bài trừ và đảm bảo công tác tuyên truyền đến người dân một cách hiệu quả.
