Trong nỗ lực giải quyết khủng hoảng khí hậu, con người xây dựng nhiều trang trại gió ngoài khơi để sản xuất năng lượng tái tạo. Trang trại điện gió ngoài khơi lớn nhất thế giới, Hornsea 2 ở Anh, rộng 462 km2, mỗi turbine vươn cao 200 m trên biển. Trang trại có thể cung cấp điện cho hơn 1,4 triệu ngôi nhà.

Những turbine gió này ảnh hưởng như thế nào đến các sinh vật dưới nước và trên trời? Giới chuyên gia cho rằng trang trại gió ngoài khơi có thể tác động đến sinh vật biển theo nhiều cách, từ tiếng ồn và sự thay đổi thủy động lực học làm biến đổi hành vi của cá và cá voi, đến những thay đổi về sự đa dạng và số lượng cá thể của các loài trong vùng.

Không phải chỉ những sinh vật sống dưới biển mới chịu ảnh hưởng. Chim biển sống ở Biển Bắc và Biển Baltic, nơi có nhiều trang trại gió ngoài khơi, cũng gặp rủi ro với các turbine. Một báo cáo từ hiệp hội BirdLife International năm 2021 cho thấy, 12 loài chim biển ở Biển Bắc và Biển Baltic có nguy cơ cao va chạm với các trang trại gió và 7 loài có nguy cơ cao bị mất địa điểm hoạt động do việc xây dựng loại công trình này.

Tuy nhiên không phải mọi tác động của trang trại gió ngoài khơi đều tiêu cực. Chúng cũng có thể mang đến một số lợi ích môi trường. Nghiên cứu về sự di chuyển của hải cẩu xám và hải cẩu cảng biển ở Biển Bắc chỉ ra, chúng là “khách quen” của hai trang trại gió. Chúng đến tìm kiếm con mồi giữa các turbine.

Nhóm nghiên cứu cho rằng trang trại gió có thể đóng vai trò như rạn san hô nhân tạo, mang lại một nguồn thức ăn mới và tập trung. Ở những nơi sinh vật biển trở nên thưa thớt hơn, trang trại gió có thể tạo điều kiện cho chúng phát triển trở lại.

Dù vậy, giới chuyên gia cho rằng rất khó để dự đoán toàn bộ hậu quả môi trường tiềm ẩn từ những rạn san hô nhân tạo đặc biệt này. “Chỉ một tỷ lệ nhỏ trong nhóm hải cẩu mà chúng tôi nghiên cứu sử dụng trang trại gió hoặc đường ống. Hiện tại, những cấu trúc này cũng chỉ chiếm một phần nhỏ trong phạm vi phân bố của hải cẩu trên biển. Khi các trang trại gió mở rộng hơn, sẽ có nhiều hải cẩu hơn chịu ảnh hưởng”, Deborah Russell, chuyên gia tại Đại học St Andrews, tác giả nghiên cứu, cho biết. Theo nhóm chuyên gia, cần tiến hành nghiên cứu thêm để đưa ra đánh giá chính xác hơn về ảnh hưởng của trang trại gió ngoài khơi.

Các nước đang tiếp tục phê duyệt xây dựng trang trại gió ngoài khơi mới, vì vậy, việc sử dụng turbine gió làm năng lượng tái tạo sẽ tiếp tục phát triển. Các nhà khoa học đưa ra một số ý tưởng nhằm giảm thiểu tác động của loại công trình này đến môi trường biển xung quanh.

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Conservation Science and Practice tháng 3/2022, các nhà phát triển trang trại gió ngoài khơi cần nỗ lực hơn trong việc đưa dữ liệu quần thể chim biển vào trong bản kế hoạch, nhất là với những loài vốn đang giảm số lượng vì yếu tố khác.

“Nếu các yếu tố gây ra sự thay đổi số lượng cá thể hiện tại không được xem xét trong quá trình đánh giá, thì các mối đe dọa trong tương lai có thể sẽ bị đánh giá thấp. Chúng ta cần trang trại gió để giải quyết khủng hoảng khí hậu nhưng bảo vệ đa dạng sinh học cũng phải được ưu tiên. Chúng ta cần đánh giá kỹ nhằm đảm bảo hiểu rõ hơn những tác động tiềm ẩn đến các loài vật vốn đang gặp khó khăn, ví dụ mòng biển Kittiwake”, Catherine Horswill, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết.

Các nhà khoa học đã tìm ra một số biện pháp để giúp chim biển không đâm vào turbine gió, ví dụ sơn kẻ sọc turbine. Họ cũng xây dựng các cấu trúc tổ nhân tạo gần một trang trại gió ngoài khơi bờ biển Suffolk, Anh, dù sẽ cần thêm thời gian để tìm hiểu xem liệu chúng giúp có giảm số vụ va chạm hay không. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng hợp tác với các công ty trang trại gió ngoài khơi để xây rạn san hô nhân tạo xung quanh trang trại gió, ở cả Biển Bắc lẫn vùng nhiệt đới.

Thu Thảo (Theo IFL Science)

Khu vực triển lãm trong khuôn khổ Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN 2023) sẽ mở cửa từ chiều 21 đến 22/9 tại Riverside Palace, 360D Bến Vân Đồn, quận 4, TP HCM. Tại sự kiện, người yêu công nghệ có thể tìm hiểu và trải nghiệm các sản phẩm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) với các nội dung: AI cho gia đình, doanh nghiệp, bệnh viện, ngân hàng, trường học.

Năm nay, nhiều giải pháp công nghệ mới, gần gũi đời sống sẽ góp mặt, như phần mềm trợ lý ảo AIVA ứng dụng trí tuệ nhân tạo để quản lý doanh nghiệp, marketing và bán hàng; thiết bị giám sát đường huyết không xâm lấn dựa trên phân tích mạch đập cổ tay; xe đẩy siêu thị thông minh kết hợp thanh toán tự động ứng dụng trí tuệ nhân tạo.

Người dùng có cơ hội trải nghiệm hệ thống hướng dẫn viên AI có khả năng tương tác thông minh qua chat hoặc giọng nói giúp hướng dẫn đường đi, giải đáp thắc mắc.

Mô hình robot Delta và ứng dụng AI vào phân loại rác cũng là một trong công nghệ được chú ý.

Trường Đại học kinh tế TP HCM mang đến sản phẩm GrandAR Piano (Viện UII); Robot nhảy theo nhạc (Viện 3I) và VR School Cycling (Viện ISCM).

Bên cạnh tìm hiểu sâu hơn về các công nghệ mới, triển lãm là cơ hội để doanh nghiệp quảng bá sản phẩm của mình đến người dùng. Qua những những đánh giá, góp ý của người tham quan, doanh nghiệp có thể hoàn thiện hơn sản phẩm của mình. Song song với trưng bày sản phẩm, triển lãm cũng dành riêng một khu vực để các doanh nghiệp, tập đoàn trong nước tuyển dụng, hướng nghiệp, tư vấn cho ứng viên có nhu cầu tìm kiếm việc làm trong lĩnh vực công nghệ.

GS.TS Nguyễn Thanh Thủy, Chủ tịch Câu lạc bộ Khoa -Trường – Viện Công nghệ Thông tin – Truyền thông Việt Nam (FISU) đánh giá , AI4VN là diễn đàn lớn, cao cấp nhất của Việt Nam về trí tuệ nhân tạo. Tại đây các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tiếp cận thông tin, công nghệ mới nhất về AI, ứng dụng điển hình cho Việt Nam.

Ông nhận định, một trong điểm nhấn quan trọng hình thành từ AI4VN là mô hình kết nối hợp tác giữa doanh nghiệp và đơn vị nghiên cứu đào tạo phong phú và hiệu quả. “Từ AI4VN và AI for life 2018, trong số hàng nghìn người tham gia có 2/3 là các doanh nghiệp, đây là các chỉ số rất quan trọng”, ông nói. Thông qua phát triển cộng đồng nghiên cứu về AI, sự hợp tác, triển khai ứng dụng AI cũng được quan tâm, hướng hình thành AI có trách nhiệm, hình thành đạo đức trong sử dụng, hệ thống AI và hành lang pháp lý để đưa AI phục vụ dân sinh, xã hội.

Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN 2023) có chủ đề “Sức mạnh cho cuộc sống” hướng đến các giải pháp công nghệ trí tuệ nhân tạo giúp cho cuộc sống thuận tiện, doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.

Ngoài khu AI Expo và AI Show, AI4VN 2023 có nhiều hoạt động như: AI workshop; AI Summit; CTO Summit 2023 – vinh danh các công ty có môi trường công nghệ tốt nhất. Đặc biệt chương trình CTO Summit hướng kết nối các nhà nghiên cứu, doanh nghiệp và đơn vị ứng dụng. Hoạt động này mong muốn đưa gần hơn nữa những đặt hàng của doanh nghiệp tới các đơn vị nghiên cứu, giải bài toán thực tế của họ. Sự kiện quy tụ nhiều đơn vị như: Aqua Việt Nam, Trung tâm Không gian mạng Viettel, Heineken Việt Nam, AI Next Global, FPT Telecom, Saltlux Technology, Công ty cổ phần Kết nối thời trang (Faslink)…

Ngày hội AI4VN do Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ đạo, báo VnExpress tổ chức với sự phối hợp của Câu lạc bộ Các Khoa – Viện – Trường Công nghệ thông tin – Truyền thông (FISU). Sau 5 năm tổ chức, AI4VN đã trở thành sự kiện khoa học công nghệ hàng đầu Việt Nam, thu hút sự quan tâm của đông đảo cơ quan quản lý, tập đoàn công nghệ, đơn vị nghiên cứu, người yêu công nghệ trong nước.

Chương trình sẽ được phát trực tiếp trên Báo VnExpress và Fanpage VnExpress.net. Độc giả quan tâm tìm hiểu thông tin chi tiết tại đây.

Như Quỳnh

Những miếng vàng có hình vuông, lớn tương đương móng tay, cực kỳ mỏng, khắc hình phụ nữ và nam giới mặc những trang phục lộng lẫy, Newsweek hôm 18/9 đưa tin. Một số miếng khắc hình cặp đôi quay mặt về phía nhau, người đàn ông ở bên trái và người phụ nữ ở bên phải, theo nhà khảo cổ Nicolai Eckhoff tại Đại học Oslo, thành viên nhóm khai quật tại làng Vingrom. Số vàng này tồn tại từ vương triều Meroving – gia tộc cai trị vương quốc Frank từ thế kỷ 5 đến khoảng năm 751.

“Những miếng vàng rất nhỏ nhưng các họa tiết lại cực kỳ chi tiết. Thông thường, phụ nữ mặc váy, đôi khi có dây và áo choàng, đàn ông mặc váy ngắn hơn để lộ bàn chân và cũng có thể mặc áo choàng. Cả hai đều có thể đeo trang sức, để kiểu tóc khác nhau và cầm những thứ khác nhau như cốc uống nước, đũa phép, nhẫn, hoặc dùng tay thể hiện các cử chỉ khác nhau. Những miếng vàng này chi tiết và đa dạng đến mức chúng là tài nguyên để nghiên cứu về trang phục và biểu tượng thời đó”, Eckhoff cho biết.

Việc phát hiện những miếng vàng như vậy ở Na Uy cực kỳ hiếm. Chỉ có 10 địa điểm từng phát hiện chúng, thường là những nơi thờ cúng cổ xưa.

“Đa số cách giải thích cho rằng các miếng vàng mang ý nghĩa thần thoại hoặc nghi lễ. Có ý kiến cho rằng những miếng vàng với họa tiết cặp đôi khắc họa đám cưới linh thiêng giữa thần Froy và Gerd, hoặc từng được dùng làm vật cúng tế khi tổ chức đám cưới hoặc các nghi lễ sinh sản”, Eckhoff nói.

Tuy nhiên, cũng có giả thuyết khác cho rằng chúng là một dạng tiền của đền thờ. “Những miếng vàng được tìm thấy trong đợt khảo sát năm nay gắn liền với các lỗ khoan và hành lang. Việc chúng xuất hiện trong tòa nhà và trong các lỗ của cột chịu lực mái nhà cho thấy chúng có thể là đồ cúng tế, vật đánh dấu cho chỗ ngồi, hội trường hoặc phòng thờ cúng”, Eckhoff bổ sung.

Thu Thảo (Theo Newsweek)